Utrechtsebuitenpoort (Utrechtsepoort) 13/06/2009
Posted by robstevens in 2e omwalling.Tags: accijnshuisje, bastion, stadspoort, tolhek
add a comment
Utrechtsepoort vanuit de stad gezien. Rembrandt (?) ± 1650.
De Utrechtsepoort (Utrechtsebuitenpoort) lag aan het einde van de Utrechtsestraat.
Potloodtekening van Jan van Goyen, 1ste helft 17e eeuw.
Ook wel Sint Jorispoort of Sint Joostenpoort genoemd. Gebouwd tijdens de stadsuitleg (1380-1450) als een rechthoekige poort met voorpoort op de Singel.
Ingekleurde tekening, 18e eeuw, anoniem.
Aan het eind van de 16e eeuw werd de poort van een bastion voorzien. Aan de buitenzijde bevond zich een houten poort met het stadswapen. Vervolgens een ophaalbrug over de buitengracht waarmee de toegang tot de stad kon worden geblokkeerd. Aan de stadszijde bevond zich de hoofdpoort.
Tekening, anoniem, 1729.
Tekening, 18e eeuw, anoniem.
De Utrechtsepoort op het schilderij “Gezicht op Amersfoort” van Matthias Withoos uit 1672.
Op alle afbeeldingen, behalve die van Braun en Hogenberg uit 1588, heeft de poort een schuin aflopend plat dak. Het lijkt erop alsof de oorspronkelijke poort beschadigd is geraakt, en men het op deze wijze heeft gerepareerd.
Plattegrond 1588 Braun en Hogenberg.
Plattegrond 1649 J. Blaeu.
Plattegrond 1824 A. Slits.
In 1820-1835 gesloopt en vervangen door een tolhek (barrièrehek), want bij de inkomst van goederen in de stad werd belasting geheven.
De Utrechtse Barrière met accijnshuisje, 1864.
Nadat in 1865 de stedelijke accijnzen waren opgeheven werd in 1875 het accijnshuisje tot politiebureau bestemd. Het hek ging naar de ingang van Park Randenbroek aan de Bisschopsweg, waar het nog steeds staat:
bronnen:
– Francien Snieder: “De stadsmuren van Amersfoort” in Amersfoort Magazine jaargang 7 nr. 1 September 2004.
– Cor van den Braber: “Gezicht op Amersfoort” 2003.
Bloemendalsebuitenpoort 13/06/2009
Posted by robstevens in 2e omwalling.Tags: accijnshuisje, bastion, stadspoort
add a comment
Gewassen tekening, L.P. Serrurier naar origineel uit ca. 1730. Op de gevelsteen is het jaartal 1588 zichtbaar.
De Bloemendalse buitenpoort was een stadspoort aan het einde van de Bloemendalsestraat, gebouwd bij de uitleg van de stad tussen 1380-1450. De poort bood toegang tot de weg naar Hoogland.
Gewassen tekening van Jordanus Hoorn, 1777.
Het betrof een rechthoekige toren met voorpoort op de Singel. Eind 16e eeuw werd de poort omgeven door een bastion (vooruitspringend deel van de vestingwal). Dit bolwerk was met een houten brug met het land buiten de stad verbonden. Op het bolwerk werd in 1700 de Israëlitische begraafplaats aangelegd.
De Bloemendalsepoort op het schilderij “Gezicht op Amersfoort” van Matthias Withoos uit 1672.
De poort is vernoemd naar de heerlijkheid Bloemendael, een gebied rond de Bloemendalseweg en de Hooglandseweg.
Plattegrond 1588 Braun en Hogenberg.
Plattegrond 1649 J. Blaeu.
Plattegrond 1824 A. Slits (klik).
Gesloopt in 1839 en vervangen door een hek, en een nog aanwezig accijnshuis (tolgaardershuisje).
De brug begin 20e eeuw.
De huidige situatie, met de nu stenen brug en het witte accijnshuisje in de achtergrond.
bronnen:
– Cor van den Braber: “Gezicht op Amersfoort”, 2003.
– www.archiefeemand.nl
robstevens
Amersfortia 
